Cước vận tải biển tăng cao là bài kiểm tra năng lực logistics, buộc doanh nghiệp tối ưu chuỗi cung ứng và dự báo chi phí hiệu quả hơn.
Khi giá cước trở thành thước đo năng lực logistics doanh nghiệp
Doanh nghiệp chủ động có thể duy trì hiệu quả chuỗi cung ứng
Trong bối cảnh cước vận tải biển tăng cao, các doanh nghiệp có hệ thống logistics chủ động vẫn có thể duy trì chuỗi cung ứng ổn định. Sự chủ động thể hiện ở khả năng dự trữ hàng chiến lược, lựa chọn tuyến vận tải linh hoạt và kiểm soát lịch giao nhận sát sao. Thay vì bị động chờ biến động giá, doanh nghiệp chủ động có thể tái cơ cấu nguồn cung, chuyển hướng cảng hoặc chia nhỏ lô hàng để giảm tác động chi phí. Điều này không chỉ giúp duy trì sản xuất mà còn đảm bảo cam kết giao hàng đúng hạn cho khách hàng quốc tế.
Năng lực dự báo chi phí và phân bổ nguồn lực quyết định lợi thế
Một doanh nghiệp logistics mạnh không chỉ quản lý tốt vận hành mà còn biết dự báo biến động giá cước vận tải biển. Thông qua phân tích dữ liệu thị trường, doanh nghiệp có thể ước tính xu hướng tăng – giảm và chuẩn bị ngân sách phù hợp. Việc dự báo chính xác giúp doanh nghiệp tránh được chi phí phát sinh đột ngột, tối ưu dòng tiền và duy trì khả năng cạnh tranh. Ngoài ra, phân bổ nguồn lực hợp lý giữa vận tải biển, kho bãi và vận chuyển nội địa cũng là yếu tố quan trọng để giảm áp lực chi phí trong thời kỳ giá cước leo thang.
Tư duy logistics linh hoạt giúp doanh nghiệp ứng biến trước biến động thị trường
Trong thời điểm thị trường biến động mạnh, tư duy linh hoạt trong logistics trở thành yếu tố sống còn. Doanh nghiệp cần sẵn sàng thay đổi tuyến đường, lựa chọn đối tác mới hoặc điều chỉnh phương thức vận tải. Ví dụ, khi cước tàu biển tăng quá cao, có thể chuyển một phần hàng sang vận tải đường bộ hoặc đường sắt liên vận để duy trì luồng hàng. Doanh nghiệp có tư duy linh hoạt sẽ luôn tìm được cách thích ứng nhanh, biến biến động thành cơ hội để tái cấu trúc hệ thống vận hành hiệu quả hơn.
Chiến lược logistics chủ động giúp doanh nghiệp vượt qua biến động giá cước
Đàm phán và ký hợp đồng vận tải dài hạn với hãng tàu hoặc forwarder
Một trong những cách hiệu quả nhất để giảm rủi ro từ cước vận tải biển tăng cao là ký hợp đồng dài hạn với hãng tàu hoặc các đơn vị forwarder uy tín. Hợp đồng dài hạn giúp doanh nghiệp cố định mức giá trong thời gian nhất định, tránh biến động đột ngột và có ưu tiên về chỗ trên tàu trong mùa cao điểm. Ngoài ra, doanh nghiệp có thể đàm phán thêm điều khoản linh hoạt về thời gian giao hàng hoặc phụ phí nhiên liệu để tối ưu chi phí trong dài hạn.
Kết hợp đa phương thức vận tải để tối ưu chi phí và thời gian giao hàng
Khi giá cước tàu biển tăng mạnh, việc chỉ phụ thuộc vào một phương thức vận tải sẽ khiến doanh nghiệp chịu áp lực chi phí lớn. Giải pháp là kết hợp vận tải đa phương thức – ví dụ như vận tải biển kết hợp đường sắt hoặc đường bộ. Cách này giúp chia sẻ rủi ro, linh hoạt trong giao hàng và tận dụng tối đa ưu thế chi phí của từng phương thức. Đặc biệt, trong nội địa Việt Nam, việc kết hợp cảng biển với vận tải đường thủy nội địa đang trở thành xu hướng giúp giảm chi phí nhiên liệu và giảm tải cho hạ tầng đường bộ.
Đầu tư vào công nghệ quản lý logistics để tăng khả năng dự báo và phản ứng nhanh
Công nghệ đang đóng vai trò quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp kiểm soát biến động chi phí logistics. Các phần mềm quản lý vận tải (TMS) và hệ thống theo dõi thời gian thực (tracking system) giúp doanh nghiệp dự báo giá cước, theo dõi tình trạng container và phân tích hiệu suất tuyến vận chuyển. Khi dữ liệu được số hóa, doanh nghiệp có thể ra quyết định nhanh hơn, điều phối nguồn hàng hợp lý và giảm thiểu tổn thất do chậm trễ hoặc thay đổi giá. Đây chính là nền tảng của “logistics chủ động” – yếu tố giúp doanh nghiệp vượt qua mọi biến động thị trường.
Vai trò của dữ liệu và dự báo trong quản trị logistics hiện đại
Ứng dụng dữ liệu lớn (Big Data) để theo dõi xu hướng giá cước toàn cầu
Trong thời đại số, dữ liệu lớn (Big Data) trở thành công cụ chiến lược giúp doanh nghiệp dự báo và kiểm soát biến động cước vận tải biển tăng cao. Các hệ thống phân tích dữ liệu thu thập thông tin từ hàng nghìn nguồn – bao gồm sàn vận tải, báo giá hãng tàu, biến động dầu thô, và tình hình cảng biển toàn cầu – để tạo ra mô hình dự báo xu hướng giá cước. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể nhận biết sớm các đợt tăng giá, chủ động lên kế hoạch nhập hàng hoặc ký hợp đồng dài hạn trước khi chi phí leo thang.
Ngoài ra, Big Data còn giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu quả từng tuyến vận tải, so sánh mức giá giữa các hãng tàu, và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu thực thay vì cảm tính. Đây là nền tảng giúp chuyển đổi quản trị logistics từ “phản ứng” sang “dự báo chủ động”.
Xây dựng hệ thống cảnh báo sớm về rủi ro và chi phí logistics
Một chiến lược quản trị logistics hiện đại không thể thiếu hệ thống cảnh báo sớm (early warning system). Thông qua việc theo dõi các chỉ số thị trường – như tồn container, năng lực tàu vận hành, tắc nghẽn cảng hoặc biến động nhiên liệu – doanh nghiệp có thể phát hiện sớm rủi ro tăng chi phí vận tải biển. Ví dụ, khi các tuyến hàng chính như châu Á – châu Âu có dấu hiệu tắc nghẽn, hệ thống sẽ cảnh báo để doanh nghiệp điều chỉnh lịch xuất hàng hoặc chuyển hướng sang cảng thay thế.
Những cảnh báo này giúp doanh nghiệp tránh tình trạng bị động, đặc biệt trong các ngành có chu kỳ xuất hàng gấp như điện tử, nhựa hoặc dệt may. Nhờ đó, nhà quản lý logistics có thể tối ưu thời gian vận chuyển, giảm chi phí phát sinh và duy trì khả năng giao hàng đúng hạn.
Liên kết dữ liệu giữa kho, cảng và đối tác vận tải để tối ưu kế hoạch vận hành
Việc liên kết dữ liệu giữa kho, cảng và các đối tác vận tải đang trở thành xu hướng tất yếu trong chuỗi cung ứng hiện đại. Khi dữ liệu được đồng bộ, doanh nghiệp có thể nắm bắt tình trạng hàng tồn kho, lịch tàu và năng lực vận tải nội địa theo thời gian thực. Nhờ đó, kế hoạch giao nhận được điều phối mượt mà hơn, tránh tình trạng hàng chờ tàu hoặc container rỗng quay về không tải.
Đặc biệt, với các doanh nghiệp sản xuất lớn, việc kết nối dữ liệu giúp giảm đáng kể thời gian xử lý thủ tục và nâng cao hiệu suất toàn chuỗi logistics. Đây chính là yếu tố then chốt để giảm chi phí vận hành trong bối cảnh cước vận tải biển tăng cao toàn cầu.
Bài học từ doanh nghiệp FDI trong quản trị logistics khi giá cước biến động
Mô hình hợp tác chiến lược với nhà cung cấp logistics toàn cầu
Các doanh nghiệp FDI thường không chỉ thuê dịch vụ logistics, mà còn xây dựng mối quan hệ hợp tác chiến lược với nhà cung cấp logistics (3PL, 4PL). Mối quan hệ này giúp họ chia sẻ dữ liệu, dự báo thị trường và có chính sách giá ưu đãi dài hạn. Nhờ hợp tác chiến lược, các doanh nghiệp này luôn được ưu tiên chỗ trên tàu và có khả năng đàm phán linh hoạt khi cước vận tải biển tăng cao.
Ngoài ra, họ thường yêu cầu nhà cung cấp logistics cung cấp báo cáo chi tiết về hiệu suất vận hành, độ chính xác giao hàng và chi phí theo từng tuyến. Cách quản lý này giúp doanh nghiệp luôn chủ động trong việc tối ưu chi phí và hiệu quả vận tải.
Quản lý chi phí theo dự báo và chuẩn hóa quy trình chuỗi cung ứng
Doanh nghiệp FDI thường áp dụng mô hình quản trị chi phí theo dự báo (forecast-based cost management). Họ dựa trên dữ liệu giá cước lịch sử, hợp đồng hiện hành và xu hướng thị trường để lập ngân sách vận tải chi tiết từng quý, từng khu vực. Đồng thời, các quy trình logistics được chuẩn hóa – từ quản lý container rỗng, thời gian thông quan đến lịch tàu – giúp giảm thiểu sai lệch và tăng tính dự đoán.
Điều này cho phép họ kiểm soát toàn diện chi phí logistics, hạn chế tối đa phát sinh do thị trường biến động. Với cách làm này, doanh nghiệp không chỉ bảo vệ lợi nhuận mà còn duy trì ổn định chuỗi cung ứng trong dài hạn.
Tái cấu trúc mạng lưới logistics để thích ứng dài hạn với biến động giá cước
Thay vì phản ứng ngắn hạn, nhiều doanh nghiệp FDI chọn tái cấu trúc mạng lưới logistics để thích ứng lâu dài với sự biến động giá cước toàn cầu. Họ chuyển dịch trung tâm phân phối (DC) gần hơn với cảng biển, tối ưu luồng vận chuyển nội địa và mở thêm tuyến vận tải thay thế. Một số doanh nghiệp còn đầu tư vào đội tàu charter riêng hoặc liên doanh logistics nhằm kiểm soát chi phí tốt hơn.
Chiến lược này không chỉ giúp giảm phụ thuộc vào biến động giá thị trường mà còn tăng khả năng phục hồi chuỗi cung ứng khi có sự cố như tắc nghẽn cảng hoặc thiếu container. Đây là hướng đi bền vững mà các doanh nghiệp Việt Nam có thể học hỏi để nâng cao năng lực logistics trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Thông tin liên hệ Bason Logistics:
- Địa chỉ: Tầng M, 104 Bát Nàn, Phường Bình Trưng, TP. Hồ Chí Minh.
- Email: sales@bason.vn.
- Hotline: 0869 456 077.
