Thủ tục tiêu hủy hàng tạm nhập tái xuất cần tuân thủ quy định hải quan, môi trường và pháp luật. Tìm hiểu quy trình chi tiết, hồ sơ cần chuẩn bị và giải pháp hỗ trợ trọn gói từ Bason.
Khi hàng hóa tạm nhập không thể tái xuất vì lý do hư hỏng, hết hạn hoặc thay đổi mục đích sử dụng, doanh nghiệp bắt buộc phải thực hiện thủ tục tiêu hủy hàng tạm nhập tái xuất theo đúng quy định. Đây là quy trình đặc thù trong lĩnh vực logistics kỹ thuật, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa hải quan, môi trường và đơn vị tiêu hủy được cấp phép.
Tiêu hủy hàng tạm nhập tái xuất là gì?
Tiêu hủy hàng tạm nhập tái xuất là phương án xử lý cuối cùng khi hàng hóa đã tạm nhập về Việt Nam nhưng không thể tái xuất do hư hỏng, hết hạn, không đạt chất lượng hoặc không còn giá trị thương mại. Thay vì tái xuất như thông thường, doanh nghiệp cần thực hiện thủ tục xin phép tiêu hủy tại chỗ, kèm theo các bước giám sát, báo cáo và nộp thuế tương ứng nếu có. Đây là thủ tục phức tạp, liên quan đến nhiều cơ quan như hải quan, môi trường, doanh nghiệp xử lý chất thải và yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt về hồ sơ, quy trình pháp lý.
Những trường hợp cần tiêu hủy hàng TNTX
Không phải mọi lô hàng TNTX đều được chấp thuận tiêu hủy. Doanh nghiệp chỉ nên lựa chọn hướng xử lý này trong các trường hợp:
- Hàng hóa hư hỏng không thể sử dụng: Một số lô hàng tạm nhập về phục vụ trưng bày, thử nghiệm hoặc kiểm tra chất lượng, sau khi sử dụng bị hư hỏng, không còn giá trị sử dụng hoặc không thể tái xuất theo cam kết.
- Hàng cấm tái xuất hoặc không đạt điều kiện tái xuất: Trong quá trình lưu kho, hàng hóa có thể rơi vào danh mục hạn chế xuất khẩu hoặc thay đổi về chính sách thương mại khiến việc tái xuất trở nên bất khả thi.
- Hàng hết hạn sử dụng: Đặc biệt với mặt hàng nguyên liệu nhạy cảm như hóa chất, thiết bị y tế hoặc thực phẩm – hết hạn sử dụng đồng nghĩa với việc không thể tái xuất và bắt buộc tiêu hủy.
Thủ tục tiêu hủy hàng tạm nhập tái xuất
Quy trình tiêu hủy hàng TNTX phải được thực hiện theo đúng hướng dẫn của Tổng cục Hải quan và các văn bản pháp lý có liên quan. Doanh nghiệp cần thực hiện tuần tự các bước:
Chuẩn bị hồ sơ xin tiêu hủy
Bao gồm:
- Văn bản đề nghị tiêu hủy hàng hóa
- Tờ khai TNTX ban đầu
- Biên bản kiểm tra thực tế hàng hóa
- Giấy chứng nhận lý do không thể tái xuất (ví dụ: biên bản hư hỏng, xác nhận từ nhà cung cấp)
- Hợp đồng và giấy phép với đơn vị tiêu hủy có chức năng xử lý theo đúng quy định môi trường
Đăng ký kế hoạch tiêu hủy với cơ quan hải quan
Sau khi hoàn thiện hồ sơ, doanh nghiệp đăng ký kế hoạch tiêu hủy kèm theo thời gian – địa điểm cụ thể. Hải quan sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng để kiểm tra và giám sát quá trình.
Thực hiện tiêu hủy dưới sự giám sát
Việc tiêu hủy bắt buộc phải được thực hiện tại địa điểm đã đăng ký, có sự giám sát trực tiếp của cơ quan hải quan, đại diện môi trường và đơn vị tiêu hủy. Phương pháp tiêu hủy phải đảm bảo an toàn, không gây ô nhiễm và tuân thủ quy định về xử lý chất thải.
Lập biên bản và hoàn thiện thủ tục
Kết thúc quá trình, các bên cùng lập biên bản tiêu hủy có chữ ký xác nhận. Doanh nghiệp nộp biên bản cho hải quan để kết thúc hồ sơ TNTX, đồng thời báo cáo chi phí tiêu hủy để hạch toán nội bộ.
Chi phí tiêu hủy hàng TNTX gồm những gì?
Chi phí tiêu hủy hàng tạm nhập tái xuất có thể dao động rất lớn tùy theo chủng loại hàng hóa, khối lượng, địa điểm lưu trữ và phương án xử lý. Một số khoản chi phí phổ biến gồm:
- Phí dịch vụ đơn vị tiêu hủy (theo kg, theo container hoặc theo buổi tiêu hủy)
- Phí giám sát của hải quan và các cơ quan chức năng
- Phí vận chuyển hàng đến địa điểm tiêu hủy (nếu khác kho ban đầu)
- Chi phí làm hồ sơ pháp lý
- Thuế nhập khẩu và VAT (trong một số trường hợp nếu hàng không được miễn)
Rủi ro nếu không tiêu hủy đúng quy định
Không ít doanh nghiệp nghĩ rằng tiêu hủy là việc nội bộ, có thể xử lý nhanh gọn – nhưng thực tế đây là một quy trình giám sát chặt chẽ. Nếu làm sai hoặc không đủ hồ sơ chứng minh, có thể đối mặt với:
- Truy thu thuế và phạt hành chính do sai lệch mục đích sử dụng hàng TNTX
- Rủi ro về pháp lý nếu hàng hóa tiêu hủy không đúng quy định môi trường
- Gây chậm trễ dây chuyền sản xuất nếu không xử lý kịp thời kho bãi
- Mất uy tín với đối tác, đặc biệt là doanh nghiệp FDI và khách hàng quốc tế
Thủ tục tiêu hủy hàng tạm nhập tái xuất không chỉ dừng ở việc xử lý hàng hóa không còn giá trị sử dụng, mà còn liên quan trực tiếp đến sự minh bạch trong vận hành và tuân thủ pháp lý của doanh nghiệp. Mỗi sai sót trong khâu hồ sơ, giám sát hay vận chuyển đều có thể kéo theo chi phí phát sinh hoặc xử phạt hành chính.
