Cảnh báo những sai lầm phổ biến khi ký hợp đồng vận chuyển hàng hóa nội địa khiến doanh nghiệp mất quyền lợi do thiếu điều khoản bảo hiểm và trách nhiệm giao nhận.
Tầm quan trọng của hợp đồng vận chuyển hàng hóa nội địa
Cơ sở pháp lý điều chỉnh hoạt động vận chuyển trong nước
Hợp đồng vận chuyển hàng hóa nội địa được điều chỉnh bởi Bộ luật Dân sự 2015, Luật Thương mại 2005 và các văn bản hướng dẫn liên quan đến vận tải đường bộ, đường thủy hoặc đường sắt. Đây là văn bản ràng buộc pháp lý giữa bên vận chuyển và bên thuê vận chuyển, quy định rõ quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi bên trong quá trình giao nhận hàng hóa.
Vì sao hợp đồng là bằng chứng quan trọng khi có tranh chấp hoặc sự cố phát sinh
Trong trường hợp hàng hóa hư hỏng, mất mát hoặc giao trễ, hợp đồng là căn cứ quan trọng để xác định trách nhiệm bồi thường. Nếu không có hợp đồng hoặc nội dung hợp đồng sơ sài, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn trong việc khiếu nại, đòi bồi thường hoặc bảo vệ quyền lợi của mình trước pháp luật.

Những sai lầm phổ biến khi ký hợp đồng vận chuyển hàng hóa nội địa
Không ghi rõ thông tin hàng hóa, tuyến đường và thời gian giao nhận
Một hợp đồng thiếu chi tiết về loại hàng, khối lượng, tuyến đường và thời gian giao nhận sẽ khiến việc kiểm soát vận chuyển gặp khó khăn. Khi xảy ra sự cố, doanh nghiệp khó chứng minh được trách nhiệm của bên vận chuyển, đặc biệt trong các lô hàng dễ hư hỏng hoặc có giá trị cao.
Thiếu điều khoản bồi thường khi hàng hóa hư hỏng hoặc giao chậm
Nhiều hợp đồng chỉ quy định chung về trách nhiệm mà không ghi rõ mức bồi thường, hình thức xử lý hoặc quy trình khiếu nại. Điều này khiến bên thuê vận chuyển không có cơ sở pháp lý rõ ràng để yêu cầu bồi thường khi hàng bị hư hỏng hoặc giao trễ so với cam kết.
Bỏ qua quy định về bảo hiểm hàng hóa và trách nhiệm khi xảy ra rủi ro
Bảo hiểm hàng hóa là yếu tố bắt buộc đối với các chuyến vận chuyển có giá trị lớn hoặc đường dài. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp không đưa điều khoản này vào hợp đồng, dẫn đến việc mất toàn bộ giá trị hàng hóa khi xảy ra tai nạn hoặc rủi ro bất khả kháng.
Không xác định rõ hình thức thanh toán và thời hạn chi trả
Một hợp đồng thiếu quy định cụ thể về phương thức thanh toán, thời gian chi trả hoặc phụ phí phát sinh dễ dẫn đến tranh chấp về công nợ. Việc không làm rõ điều khoản này có thể khiến bên vận chuyển hoặc bên thuê gặp rủi ro trong kiểm soát dòng tiền.
Không quy định rõ nghĩa vụ của bên vận chuyển và bên thuê vận chuyển
Trong nhiều trường hợp, hợp đồng không nêu rõ trách nhiệm về việc bốc xếp, bảo quản hàng hóa hoặc xử lý tình huống phát sinh trên đường. Điều này dẫn đến việc hai bên đùn đẩy trách nhiệm khi có sự cố, gây gián đoạn chuỗi cung ứng và thiệt hại tài chính cho cả hai phía.
Rủi ro khi hợp đồng không chặt chẽ
Khó chứng minh thiệt hại và yêu cầu bồi thường
Khi hợp đồng thiếu thông tin cụ thể về hàng hóa, điều kiện giao nhận hoặc mức bồi thường, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn trong việc chứng minh trách nhiệm của bên vận chuyển khi có sự cố. Việc thiếu căn cứ pháp lý khiến quá trình khiếu nại kéo dài và dễ bị bác bỏ do không đủ chứng cứ.
Phát sinh tranh chấp do điều khoản không thống nhất hoặc mơ hồ
Một số hợp đồng vận chuyển được soạn vội, dùng ngôn từ không thống nhất hoặc bỏ sót quy định về phí phát sinh, thời gian giao hàng, trách nhiệm lưu kho. Những điểm không rõ ràng này thường dẫn đến tranh chấp, đặc biệt khi hai bên hiểu khác nhau về cùng một điều khoản.
Mất uy tín với khách hàng khi chậm giao hàng hoặc hư hỏng không rõ nguyên nhân
Khi hợp đồng không xác định rõ quy trình giao nhận, trách nhiệm bảo quản hoặc xử lý hàng hóa, rủi ro hư hỏng hoặc giao trễ rất dễ xảy ra. Không chỉ gây thiệt hại tài chính, điều này còn làm giảm uy tín của doanh nghiệp trước đối tác và khách hàng cuối cùng.

Cách soạn thảo và kiểm tra hợp đồng vận chuyển hàng hóa nội địa đúng chuẩn
Xác định rõ đối tượng hợp đồng, giá trị, tuyến đường và phương tiện vận chuyển
Một hợp đồng vận chuyển chuẩn cần mô tả chi tiết loại hàng, khối lượng, giá trị, tuyến đường và phương tiện được sử dụng. Việc này giúp đảm bảo minh bạch, đồng thời tạo cơ sở để kiểm soát chất lượng và tiến độ vận chuyển.
Bổ sung điều khoản bảo hiểm, bồi thường và phạt vi phạm
Các điều khoản này giúp bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp khi xảy ra rủi ro bất khả kháng hoặc lỗi từ bên vận chuyển. Doanh nghiệp nên quy định rõ mức bồi thường, loại bảo hiểm hàng hóa bắt buộc, và cơ chế phạt vi phạm khi giao hàng chậm hoặc không đúng yêu cầu.
Nêu rõ cơ chế giải quyết tranh chấp và điều kiện thanh lý hợp đồng
Hợp đồng cần có mục riêng quy định phương thức giải quyết tranh chấp – ưu tiên thương lượng, hòa giải, hoặc khởi kiện tại tòa án hoặc trọng tài thương mại. Ngoài ra, điều kiện thanh lý hợp đồng cần được quy định rõ ràng để tránh kéo dài công nợ hoặc tranh cãi sau khi giao hàng.
Lời khuyên cho doanh nghiệp khi làm việc với đơn vị vận tải
Luôn ký hợp đồng trước khi giao hàng để đảm bảo quyền lợi pháp lý
Dù là vận chuyển ngắn hay dài, doanh nghiệp vẫn cần hợp đồng bằng văn bản trước khi bàn giao hàng hóa. Đây là cách duy nhất để ràng buộc trách nhiệm và có cơ sở pháp lý nếu phát sinh khiếu nại.
Ưu tiên đơn vị vận tải có kinh nghiệm và báo cáo minh bạch
Các doanh nghiệp vận tải uy tín thường có hệ thống quản lý hiện đại, cung cấp thông tin theo dõi hành trình, báo cáo sự cố và hóa đơn chứng từ đầy đủ. Việc hợp tác với các đơn vị này giúp hạn chế rủi ro và tiết kiệm thời gian xử lý hành chính.
Định kỳ rà soát và cập nhật mẫu hợp đồng theo quy định mới nhất
Chính sách pháp luật về vận tải và thương mại thường xuyên được cập nhật. Doanh nghiệp cần rà soát mẫu hợp đồng định kỳ để điều chỉnh nội dung phù hợp, tránh vi phạm hoặc bỏ sót điều khoản quan trọng theo quy định mới của Nhà nước.
Thông tin liên hệ Bason Logistics:
- Address: M Floor, 104 Bat Nan Street, Binh Trung Ward, Ho Chi Minh City, Vietnam
- Email: sales@bason.vn.
- Hotline: 0869 456 077.
